Uzależnienie to nabyta, silna potrzeba wykonywania jakiejś czynności. Jest to stan uznawany za chorobę i wymaga leczenia. Granica między tym, co robimy dla przyjemności, a przymusem jest bardzo cienka. Jej przekroczenie, czyli utrata kontroli nad swoimi działaniami, oznaczać będzie właśnie wejście w stan uzależnienia.
Zazwyczaj trudno określić moment przekroczenia owej granicy. Początek uzależnienia może być związany z ogromną satysfakcją. Wyjściowa przyjemność z zażywania uzależniającej substancji lub oddawania się danej czynności zamienia się powoli w cierpienie i poczucie braku władzy nad własnymi poczynaniami. Euforia powoduje, że nie uzależniony nie dostrzega nadchodzącego problemu. Najczęściej zauważają go osoby, które z nim przebywają.
Temat uzależnień jest obecnie coraz częściej szeroko omawiany w mediach. Dla wielu osób przestał być tematem tabu. Istnieje duże prawdopodobieństwo, że każdy z nas zna kogoś kto zmaga się z uzależnieniem. Pamiętajmy, że najpopularniejsze uzależnienia, które jako pierwsze przychodzą do głowy (alkohol, narkotyki, leki, hazard) to nie jedyne, z którymi boryka się współczesne społeczeństwo. Nowe uzależnienia pojawiają się w ten sam sposób, co choroby cywilizacyjne. Dlatego możemy zaobserwować uzależnienie od telefonu, zakupów, słodyczy, sportu czy pracy. Prawdę mówiąc uzależnionym można być od absolutnie wszystkiego. Problem robi się poważny, gdy nawyk przejmuje kontrolę nad naszym życiem i wpływa na życie naszych bliskich.
Skąd bierze się uzależnienie?
Każda rodzina i każdy człowiek na świecie ma swoją historię. Codziennie napotykamy problemy, doznajemy rozczarowań, które powodują, że szukamy rozwiązania. Rozwiązaniem nierzadko okazuje się alkohol, który na chwilę pozwala zapomnieć o tym, co dzieje się tu i teraz. Warte podkreślenia są jednak słowa „na chwilę”. Gdy alkohol przestaje działać, ludzie o silnej woli stają problemom naprzeciw. A co z pozostałymi? Człowiek w słabszej kondycji psychicznej prawdopodobnie powróci do łatwego „rozwiązania”. Coraz częstsze powroty przeobrażają się w nałóg. Istnieją również uzależnienia, które pojawiają się w momentach szczęścia. Przykładem może być dobry wygląd. Mowa tu np. o operacjach plastycznych. Problem ten najczęściej dotyka kobiet, które na początku chcą tylko „lepiej wyglądać”, co może się skończyć na uzależnieniu od nieustannego poprawiania własnej urody.
Dużą skłonność do uzależnienia wykazują dzieci i młodzież. Dlatego kwestia dotykających ich uzależnień powinna być poruszana często i odważnie. Jest to grupa, która rzadko podejmuje racjonalne decyzje. Taka, którą najłatwiej namówić i zachęcić do zdecydowania się na uzależniającą substancję. Szukanie posłuchu wśród rówieśników, czas odnajdywania własnej tożsamości, strach przed odrzuceniem. To wszystko zagadnienia dobrze znane dojrzewającym dziewczynom i chłopcom. Sięganie po używki to też oznaka buntu, który jest naturalnym zjawiskiem w procesie dojrzewania. Kluczem do rozwiązania tego problemu będzie szczera rozmowa, dokładne i spokojne wysłuchanie dziecka, pozwolenie na wypowiedź i szczere zastanowienie się skąd mogło wziąć się uzależnienie. Jak zostało wspomniane wcześniej – uzależnienie nie jest problemem samym w sobie, ale sposobem na rozwiązanie innego problemu. Dotarcie do źródła tego problemu prawdopodobnie wpłynie na zmierzenie się uzależnieniem i ostatecznie pozbycie się go. Pamiętajmy, że dzieci i młodzież potrzebują wsparcia i zrozumienia. Zamiast doradcy o twardych umiejętnościach, lepszym kompanem na tej trudnej drodze będzie pełen empatii towarzysz, który ich dokładnie wysłucha i postara się zrozumieć.
Co znaczy, że coś jest modne?
Modne, czyli aktualnie pożądane przez wszystkich. Inaczej popularne, czyli powszechnie znane, cenione.
Mieć swoje zdanie czy podążać za resztą?
„Wszyscy biorą”. „Nie bądź jak dzieciak”. „Tylko spróbuj, nie będziesz żałował”. „Raz się żyje”! „Wyluzuj się”.
Rówieśnicy mają ogromny wpływ na decyzje. Zapracowani rodzice, czerpanie informacji o świecie z niepewnych źródeł w Internecie. To wszystko może mieć wpływ na nienajlepsze decyzje i odsuwanie się od rodziny. Skoro koledzy piją, to dlaczego ja nie? Skoro idziemy na imprezę i wszyscy biorą narkotyki to czemu mam być inny? Presja rówieśnicza ma ogromne znaczenie. Warto podjąć próbę poważnej rozmowy i segregowania priorytetów. Odpowiednio wczesne wykształcenie konkretnej mentalności i sposobu myślenia będzie miało duży wpływ na późniejsze decyzje dziecka. Pewność siebie i poczucie wsparcia od najbliższych sprawią, że “bycie na topie” zejdzie na drugi plan. Atencja i rozrywka, którą dostają młodzi sięgający po używki często wynika z jej niedoboru w domu czy grupie rówieśników. Uzależnienie i problemy innych łatwo mogą stać się uzależnieniem dziecka. Wyjściem z impasu jest znalezienie czegoś, co przyniesie dziecku satysfakcję, a nie poczucie ciągłego obowiązku czy presji, np. odpowiednia pasja.
