Coraz poważniejszym problemem stały się w ostatnich latach nowe narkotyki zwane popularnie dopalaczami. Są to wyjątkowo niebezpieczne substancje psychoaktywne stosowane głównie przez osoby młode (w wieku gimnazjalnym, licealnym). Nastolatki często ulegają modzie i mylnemu przekonaniu, że nie są to narkotyki, a jedynie „poprawiacze nastroju”, „pigułki mocy” czy „zabawowy środek euforyczny”.
Tymczasem nowe narkotyki są wybitnie niebezpieczne. Już nawet jednokrotne użycie może doprowadzić do zatrucia, nieodwracalnych skutków zdrowotnych a nawet zgonu. Używki te tworzone są tak, aby ominąć zakazy prawne, które zabraniają stosowania określonych substancji. Ich skład jest cały czas zmieniany i modyfikowany. Sprzedawane jako ten sam produkt lub substancja przy kolejnym zakupie mogą już mieć inny skład i działanie.
Dlatego głównym zagrożeniem związanym z używaniem dopalaczy jest brak wiedzy na temat ich faktycznego składu chemicznego i działania jakie może wywołać. A są to substancje wyjątkowo toksyczne – nawet minimalna dawka może doprowadzić do trwałego uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego i organów wewnętrznych. W przypadku przedawkowania czy zatrucia dopalaczami lekarze często mają problem z dobraniem odpowiedniego leczenia – nie wiedząc jaka substancja została zażyta – nie wiedzą jak leczyć.
Objawy zażycia nowych narkotyków mogą być różne, ale do najczęściej występujących można zaliczyć:
- Znaczne pobudzenie, stany euforyczne
- Gonitwę myśli
- Niewyraźną mowę
- Stany lękowe, nerwowość, panikę
- Rozszerzone źrenice, zaczerwienioną twarz
- Drżenie mięśni, skurcze, drgawki
- Potliwość
- Podwyższone ciśnienie tętnicze krwi, zaburzenia pracy serca
- Zaburzenia neurologiczne – szczękościsk, tiki
- Zaburzenia psychotyczne – omamy, halucynacje, myśli paranoidalne
Utratę kontroli nad własnym zachowaniem – niekontrolowana agresja w stosunku do przypadkowych osób lub autoagresja
Skutkiem zażycia dopalaczy mogą być:
- Udar mózgu
- Zawał serca
- Niewydolność nerek
- Próby samobójcze
- Zatrucie – utrata przytomności, zaburzenia świadomości, wymioty
W dopalaczach zawarte są substancje psychoaktywne nie tylko niebezpieczne, ale też silnie uzależniające. Z czasem pojawia się silna potrzeba przyjęcia kolejnej dawki. Działanie nowych narkotyków trwa ok 4 – 6 godzin. Do kilku dni po zażyciu w moczu utrzymuje się specyficzny zapach zbliżony do amoniaku, mogą też występować stany psychotyczne.
Dopalacze pomimo ograniczeń prawnych i likwidacji sklepów stacjonarnych bez problemu są dostępne w internecie, u dealerów i na czarnym rynku. Sprzedawane jako „materiały kolekcjonerskie”, lub „środki zastępcze – nie do spożycia przez ludzi” zostają łatwo namierzone przez potencjalnych klientów, dzielących się swoimi doświadczeniami i poradami na specjalnych forach i portalach społecznościowych.
Jeśli zauważymy u swojego dziecka problem z uzależnieniem od dopalaczy, na pewno warto skorzystać z pomocy specjalisty terapii uzależnień. Być może konieczne okaże się leczenie stacjonarne, które przynosi najlepsze efekty.
